Do Matki

„Do Matki” – Józef Andrzej Szczepański „Ziutek” - interpretacja: Bogdan Kozyra. Ten wiersz powstał w czasie, gdy słowa „iść walczyć” miały wagę ostateczną. Jest zapisem młodzieńczej determinacji, wiary w sens ofiary i gotowości oddania życia w imię sprawy większej niż jednostka. 

W warstwie obrazu ten głos spotyka się z innym — cichym, pierwotnym głosem matki. Kobiety tulącej noworodka, zapatrzonej w jego oczy, dla której wojna nie jest ideą ani historią, lecz zaprzeczeniem sensu dawania życia.

Ten film staje się więc dialogiem pomiędzy energią męską i żeńską: pomiędzy impulsem walki a instynktem ochrony, pomiędzy historią pisaną bronią a życiem, które zaczyna się w ciszy i bliskości. W tle pojawia się wojna widziana oczami mężczyzn — bomby, ogień, karabiny, padające ciała — kontrastująca z intymnością narodzin. Nie jest to oskarżenie ani negacja odwagi powstańców. To raczej pytanie zadane z miejsca najbardziej fundamentalnego: czy rodzimy synów po to, by umierali — niezależnie od intencji, ideologii i celu? I czy prawdziwą miarą odwagi nie jest również zdolność do obrony życia, zanim stanie się ono mięsem armatnim historii?

Umieszczamy ten utwór w Źródłach Odwagi i Światła jako świadectwo napięcia, które nigdy nie zostało rozstrzygnięte. Pomiędzy heroiczną narracją a cichą prawdą matek. Pomiędzy wojną a życiem. Pomiędzy śmiercią, zaczynającą się od krzyku, a istnieniem, które jest szeptem.